Geçtiğimiz on yılda katmanlı imalat çok farklı endüstrileri etkiledi. Bunlardan biri de moda ve ayakkabı endüstrisi. 3D baskı teknolojilerindeki devam eden gelişmeler, moda ve ayakkabı endüstrisini dönüştüren yeni çözümlerin geliştirilmesine olanak sağlıyor.
Henüz yüzde yüz 3D baskı ayakkabılar için biraz erken olsa da 3D yazıcıları ve katmanlı imalatı üretimi, üretim sistemlerine entegre eden ve seri üretime geçen dünya devi ayakkabı firmaları var. Carbon ve Formlabs gibi yenilikçi 3D baskı oyuncularının yardımıyla 3D baskı ayakkabı konusunda Adidas ve New Balance gibi markalar giderek daha başarılı hale geliyor.
Sadece dünya devi ayakkabı üreticileri değil bireysel tasarım şirketleri de benzersiz şekilde tasarlanmış 3D baskı ayakkabılar için katmanlı imalatı kullanıyor.
Bu yazımızda geçtiğimiz aylarda yeni 3D baskılı ayakkabısını piyasaya süren Adidas’ın 3D baskılı ayakkabı alanındaki gelişmeleri ele alacağız.
İlk 3D Baskı Ayakkabı Prototipi
Adidas gibi büyük ayakkabı markaları, müşterilerine ayakkabılarından daha fazla konfor ve arazi duyarlılığı sağlamak için her zaman yeniliğin sınırlarını zorluyor. Ayakkabıda konforu arttırmak için en önemli olan kısımlardan biri orta taban kısmı. Yıllar boyunca çeşitli markalardan köpük düzenlemelerini değiştirmekten hava yastıkları kullanmaya kadar birçok farklı orta taban yeniliği gördük. Adidas da bu kısımda inovatif yenilikler yapmak için 3D baskıdan faydalandı.
Adidas, 2014 yılında 3D baskılı orta tabana sahip ilk ayakkabı prototipini açıkladı . Daha sonra 2015 yılında, ilk 3D baskılı orta tabana sahip ayakkabı prototipini duyurmasında bir yıl sonra, markanın geleceği için 3D yazıcılar kullanarak üretim de dahil olmak üzere fikirleri detaylandıran 5 yıllık bir strateji olan “Creating The New” stratejisini çizerek yoluna devam etti.
2017 yılında şirketin “Digital Light Synthesis” adlı kendi özel teknolojisini kullanmak için kendi 3D yazıcılarını üreten yenilikçi bir 3D baskı şirketi olan Carbon ile ortaklık kurduğunu duyurdu. Bu ortaklığın sonucunda, sınırlı sayıda üretim olarak başlayan, 3D baskılı orta taban ve yepyeni bir “Futurecraft 4D” spor ayakkabı serisi ortaya çıktı. O zamandan beri Adidas, Futurecraft 4D orta tabanını birçok farklı ayakkabı serisine uyguluyor.
Adidas, böyle bir şeyi yapan ilk ana üreticiydi, ancak zaman ilerledikçe Columbia, Reebok ve New Balance gibi diğer tanınmış markalar da bu alana adım attı ve kendi 3D baskılı ayakkabılarını tanıttı.
Türünün İlk Örneği: Futurecraft 4D
Adidas’ın 3D baskı ile başarmak istediği şey, teknolojinin inanılmaz derecede karmaşık yapılar yapma potansiyelini doğru şekilde kullanmaktı. Carbon ile olan ortaklıklarında Futurecraft 3D baskılı orta tabanın tasarımı, dünyanın dört bir yanındaki sporculardan toplanan optimize edilmiş verilere (ayakkabıların giyilmesinden kaynaklanan basınç noktaları) dayanmaktadır. Bu, orta tabanın karmaşık kafes yapısının belirli alanlarda daha yoğun, daha sert veya daha yumuşak olmasını sağladı.
Orta taban, Carbon’un M2 3D yazıcısında iyileştirilebilir UV reçine ve poliüretandan 3D olarak basılmıştır . Bu tam malzeme karışımı aynı zamanda standart bir orta tabandan daha fazla enerji emer ve bu da koşu performansını artırır. Orta delikler de oldukça pürüzsüzdür ve bu da temizlenmelerini kolaylaştırır. Bununla birlikte, temizlik için karmaşık yapının iç kısımlarına ulaşmak zor olabileceğinden, onları çamurlu hale getirmek veya kokulu bir şeye basmak talihsiz olabilir.
Orta tabanın tasarımı tamamlandıktan sonra, orijinal Futurecrafts’ın ilk üretim çalışması 5.000 adede ayarlandı ve fiyatı 300 $ olarak belirlendi. Şaşırtıcı olmayan bir şekilde, hızlı sattılar. Daha sonra, marka çizgiyi genişletip orta tabana farklı üst kısımlar uyguladıkça ve dolayısıyla yeni modeller oluşturdukça çok daha fazla üretim rakamları devreye girdi.
Alphaedge 4D
2019’un sonunda Adidas, ünlü 3D baskılı orta tabana sahip başka bir model olan AlphaEdge 4D serisini piyasaya sürdü. Bu ayakkabıların dış tabanı , ünlü bir lastik üreticisi olan Continental’e aitken , spor ayakkabıların üst kısmı Primeknit (genellikle Adidas ayakkabılarında kullanılır) adı verilen dokuma bir kumaştan yapılmıştır.
Özel Star Wars Sürümü
AlphaEdge 4D’nin piyasaya sürülmesinden sonra Adidas, Star Wars ile birlikte AlphaEdge 4D “Death Star” adlı özel bir baskıyı hızlı bir şekilde duyurdu . Death Star, sadakatinizi artık ayakkabılarınızdaki karanlık tarafa gösterebileceğiniz, çizgili tamamen siyah bir tasarıma sahip. Koşmayı ve Star Wars’u seven bir 3D baskı meraklısıysanız, bu ayakkabılar harika bir seçimdir.
Y3 Runner 4D
Başarılı sonuçlar aldıktan sonra Adidas, Futurecraft 4D tabanlarla pek çok ayakkabı serisi piyasaya sürdü. Bunlardan en çok öne çıkan örneklerden biri Japon moda tasarımcısı Yohji Yamamoto’yla iş birliğiyle tasarlayıp piyasaya sürdükleri Y-3 Runner 4Ds modeli.
En Son Gelişme: Ultra 4D
Adidas’ın 3D baskı özelliğine sahip en yeni ayakkabısı Ultra 4D olarak adlandırılıyor. Geçtiğimiz Ağustos ayında duyurulan bu sneaker, Ultra Boost’un üst kısmına ve şu anda tanınmış 3D baskılı orta tabana sahip.
Bir Adidas hayranıysanız, bu spor ayakkabı, markanın fütüristik yaklaşımını klasik Ultra Boost renk şemasıyla birleştirdiği için büyük olasılıkla sokağa çıkacaktır: Üst kısım, siyah ve gri renkli bir Primeknit, mavi ile ve arkasındaki mor vurgulara ek olarak “Ultra 4D” model tanımına sahiptir.
Adidas 3D baskılı ayakkabılar Türkiye satışı da mevcut. Bize gelişi biraz daha tuzlu olsa da ilginizi çektiyse buradan inceleyebilirsiniz.
Gelecekte Neler Olur?
3D baskılı orta tabanın çok etkileyici ve teknolojik olarak gelişmiş olmasına rağmen, dört gözle bekleyecek çok şey var. İyileştirmelerin geleceğinden emin olan iki alana daha derinlemesine bakalım.
Baskı Hızı
İlk olarak, Adidas ve Carbon için ana hedeflerden biri, her bir orta taban için gereken baskı süresini azaltmaktır.
Başlangıçta, her bir orta tabanın yazdırılması 90 dakika sürdü. Ortaklık ilerledikçe baskı süresi önemli ölçüde 20 dakikaya indirildi. Ancak amaç, bu sayıyı daha da azaltmak ve üretim miktarını hızlandırmaktır.
Kitle Özelleştirme
Muhtemelen 3D baskı ile ilgili en popüler konulardan biri kitlesel özelleştirmedir ve bahse girerim Adidas’ın bunun için planları vardır. Futurecraft 4D orta taban, 3D baskı her biri bireysel müşterilere uygun farklı orta tabanları kolayca üretebildiğinden, toplu özelleştirme konseptini benimsemek için harika bir platformdur.
Adidas’ın hala çözmesi gereken kitlesel özelleştirmeyle ilgili sorun, orta tabanın asıl baskısından önceki aşamalarda. Özel bir orta taban üretmek için, müşterinin ayaklarına ve koşu stiline dayalı belirli verilere ihtiyaç vardır. Bu , ayakların 3B görüntüsünü üreten ve basınç noktalarını bildiren farklı sensörler aracılığıyla yapılabilse de , çok zaman alan bir süreçtir.
Potansiyel olarak çözüm olarak gördüğümüz şey, Adidas’ın mağazalarına entegre edilecek, her bir kişinin ayaklarını hızlı bir şekilde analiz edebilen ve bilgileri doğrudan 3D yazıcılarla dolu bir fabrikaya gönderebilen bir tür cihaz. Nitekim Adidas buna benzer bir süreç denedi ancak böyle bir süreci benimsemek için henüz çok erken olduğu sonucuna vardı.
Her iki durumda da, 3D baskılı ayakkabıların geleceğinin neler sunabileceğini görmekten heyecan duyuyoruz.